Η εξέγερση είναι καλή όταν συμβαίνει την ώρα που πρέπει...
Από τον ποιητή Αλέξη Δάρα
Ας απολαύσουμε τη συνέντευξη που έδωσε ο Αλέξης Δάρας στον Γιώργο Λάβδα στις 3 Φεβρουαρίου 2012 :
Ερώτηση : Προσωπικά, αν σε έχει αγγίξει η κρίση και πώς μπορεί η ποίηση να παρέμβει διορθωτικά.Απάντηση : Η οικονομική κατάσταση που ζούμε, η ύφεση δηλαδή που ζούμε και όχι κρίση, με έχει αγγίξει πολύ και στην ποίησή μου με έχει αγγίξει ιδιαίτερα. Δηλαδή, γράφω πολύ πιο πολιτικά με την έννοια ότι οι άξονές μου είναι πολύ περισσότερο, κοινωνικού ενδιαφέροντος και όχι τόσο προσωπικού όσο ήταν πιο πριν. Η αλήθεια όμως είναι ότι αυτή η στροφή έγινε από το 2007 και μετά και το κρίσιμο σημείο ήταν οι φωτιές του 2007. Τότε, το σοκ που μου προκάλεσε το γεγονός με έστρεψε προς το να κάνω πιο πολιτική ποίηση, πιο εμφανώς πολιτική ποίηση γιατί νομίζω πάντα ήταν και πολιτική η ποίησή μου.
Ερώτηση : Ουσιαστικά δηλαδή μέσα από την ποίηση θέλεις να δημιουργήσεις μια μορφή εξέγερσης;
Απάντηση : Η εξέγερση είναι καλή όταν συμβαίνει την ώρα που πρέπει και με τους όρους που πρέπει. Και αυτή τη στιγμή μπορώ να πω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή, είναι η καταλληλότερη στιγμή δεδομένου του ότι ο άλλος δρόμος, δηλαδή το να αφήσουμε τα πράγματα να κυλάνε όπως κυλάνε, είναι ο σίγουρος θάνατος της χώρας αλλά και των φυσικών προσώπων, όσων απαρτίζουν αυτή τη χώρα και δε μιλάω για εξαθλίωση απλώς, μιλάω για εξόντωση γιατί επειδή είμαι και οικονομολόγος βλέπω καθαρά πού πάει το πράγμα. Tο κατάλαβα από τις αρχές της διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ, από το 2009 κατάλαβα ότι στόχος δεν είναι η παραπέρα εκμετάλλευσή μας αλλά η εξόντωσή μας. Σαν άνθρωποι, σαν έθνος, σαν γλώσσα, σαν πολιτισμός, χωρίς να πιστεύω ότι είμαστε ο μόνος στόχος. Πιστεύω ότι ζούμε μία περίοδο όπου τα κράτη διαλύονται, στη θέση τους μπαίνει η διακυβέρνηση από τις τράπεζες, δημιουργείται η παγκόσμια διακυβέρνηση από τις τράπεζες και νομίζω ότι αυτό είναι ένα παραπέρα βήμα στην καθυπόταξη του ατόμου και της κοινωνίας. Σήμερα νομίζω ότι η εξέγερση, για να χρησιμοποιήσω και μια φρικτή λέξη που την ακούω από το πρωί μέχρι το βράδυ εδώ και καιρό, η εξέγερση είναι μονόδρομος.
Ερώτηση : Ο κόσμος της ποίησης, (οι ποιητές αλλά και το αναγνωστικό κοινό) κατά πόσο έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν;
Απάντηση : Δεν απάντησα αν προσπαθώ να προκαλέσω εξέγερση. Προσπαθώ με την ποίησή μου και να προωθήσω τις ιδέες μου, αυτό που λέω το περί εξέγερσης, αλλά και να παραμένει ποίηση αυτό που γράφω, δηλαδή όχι συνθηματολογία ούτε στρατευμένη τέχνη. Η τέχνη που μου ταιριάζει να κάνω είναι η "αντάρτικη τέχνη", η "αντάρτικη ποίηση".
Ερώτηση : Δηλαδή ο ήλιος της δικαιοσύνης! ήλιε νοητέ, έτσι; Ήλιε νοητέ λοιπόν!! Τον ήλιο αυτό προσπαθείς μέσα από την ποίησή σου να μας φέρεις, έτσι δεν είναι;
Απάντηση : Ναι
Ερώτηση : Χαίρομαι γι’ αυτό, πολύ ωραία. Λοιπόν, ο κόσμος της ποίησης, ποιητές αλλά και κοινό, κατά πόσο έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν;
Απάντηση : Σε σχέση με το μακρινό παρελθόν…
Ερώτηση : Οι ποιητές και το κοινό έχουν αλλάξει; διαβάζει ο κόσμος ποίηση; οι ποιητές γράφουν; ή γράφουν για να γράφουν λερώνοντας σελίδες; έχουν έμπνευση; τι ακριβώς συμβαίνει;
Απάντηση : Νομίζω ότι πέρασαν κάποιες δεκαετίες που η ποίηση οπισθοχώρησε σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και από την άποψη της αποδοχής της από τον κόσμο αλλά και από την άποψη αυτή που λες, της έμπνευσης των ποιητών. Δηλαδή νομίζω ότι οι ποιητές κλείστηκαν σε έναν εσωτερικό κόσμο για κάποιες δεκαετίες μέχρι πρόσφατα και αυτό απαξίωσε την ποίηση στη συνείδηση του κόσμου σε βαθμό να την θεωρούνε γραφική. Νομίζω όμως ότι αυτή τη στιγμή είμαστε σε πολύ καλύτερο σημείο από ότι ήμασταν πέρυσι ή από ότι ήμασταν πρόπερσι, δηλαδή νομίζω ότι η ποίηση όπως και άλλα πράγματα αναβιώνουν και έρχονται στο προσκήνιο αλλά με ένα νέο περιεχόμενο.
Ερώτηση : Ελπίζω να μην δικαιώσουμε τον Κούβελα να ξαναπεί κάτι αντίστοιχο έτσι; (γέλιο)
Απάντηση : (γέλιο) Αυτός πέθανε, αυτόν τον έστειλε η ιστορία εκεί που έπρεπε.
Ερώτηση : Λοιπόν, η κάμψη αυτή που οφείλεται;
Απάντηση : Για τα προηγούμενα χρόνια;
Ερώτηση : Ναι , πιστεύεις ότι ευθύνεται η « ευμάρεια» που ζήσαμε ;
Απάντηση : Όχι, γιατί δεν νομίζω ότι βιώσαμε κάποια πραγματική ευμάρεια. Βιώσαμε…
Ερώτηση : Εικονική;
Απάντηση : …ένα αρχοντοχωριάτικο κοσμοπολιτισμό. Και νομίζω ότι αυτή η λογική του life style μας έκανε πιο στείρους, οπότε και στην ποίηση το αποτέλεσμα ήτανε μία πτώση.
Ερώτηση : Μάλιστα, ωραία. Και αντίστοιχα βέβαια…
Απάντηση : Και αντίστοιχα…
Ερώτηση : Και στο κοινό…
Απάντηση : Ναι, και στο κοινό. Πιστεύω πάντως ότι το βάρος πέφτει πιο πολύ στους ποιητές παρά στους εκδοτικούς οίκους και στα κανάλια διανομής όπου συνηθίζουμε να ρίχνουμε το βάρος. Νομίζω ότι οι ποιητές έχουνε την κύρια ευθύνη.
Ερώτηση : Από πότε έχεις ξεκινήσει και γράφεις ποίηση Αλέξη; Ποια ηλικία;
Απάντηση : Ηλικία, 19 ετών. Πότε ήτανε, το 85…
Ερώτηση : Με τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα;
Απάντηση : Ήτανε κοντά, ναι. Τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα ήτανε πιο νωρίς και κάποια στιγμή μπήκε σαν τρόπος έκφρασης και τρόπος επικοινωνίας.
Ερώτηση : Ποιος είναι ο αριθμός δημοσιευμένων ποιημάτων σου και πόσες ποιητικές συλλογές έχεις εκδώσει;
Απάντηση : Δύο ποιητικές συλλογές έχω εκδώσει, ‘’ μύρισε πώς ακούγεται το φώς’’ είναι ή πρώτη και ‘’ή’’, η δεύτερη. Δημοσιευμένα ποιήματα, τον τελευταίο χρόνο δημοσιεύτηκαν πέντε στον ‘’Μανδραγώρα’’ και ένα στα ‘’Δέκατα’’, από μεγάλα περιοδικά. Άλλα σε blog, σε ιστοσελίδες, στο διαδίκτυο γενικά υπάρχουν πολλά. Και παλιότερα σε άλλα περιοδικά, όπως ‘’τα αντιτετράδια της εκπαίδευσης’’, στον ‘’ίαμβο’’ και άλλα…
Ερώτηση : Περίπου δηλαδή ο αριθμός, έχεις μιαν εικόνα;
Απάντηση : Σε έντυπα ενός επιπέδου και πάνω, έτσι;
Ερώτηση : Περίπου;
Απάντηση : Καμιά δεκαριά
Ερώτηση : Και με τις συλλογές, συνολικά; (δημοσιευμένες και μη).
Απάντηση : Δημοσιευμένα σε περιοδικά. Συλλογές είναι δύο.
Ερώτηση : Οι οποίες περίπου απαρτίζουν;
Απάντηση : Η μία έχει 30 και η άλλη 38 ποιήματα.
Ερώτηση : Μάλιστα, πολύ ωραία. Ωραία. Ως παρατηρητής βρίσκεις πράγματα που σε ενδιαφέρουν στη σημερινή πόλη; Γύρω σου.- Κυκλοφορείς, έτσι; - Βλέπεις πράγματα που σε ενδιαφέρουν και πράγματα που θα ’θελες να αλλάξεις; (από ένα κακό κτήριο μέχρι τις παραστάσεις που παίζονται στα θέατρα, στο σινεμά). Δηλαδή πράγματα που θα ήθελες να αλλάξεις όχι μόνο στον πολιτισμό αλλά και στην καθημερινότητα.
Απάντηση : Ναι, θέλω να παρέμβω, την τάση της παρέμβασης την είχα από παλιότερα γιατί ήμουνα και έντονα πολιτικοποιημένος. Γι’ αυτό το λόγο συμμετέχω σε κάποιες ομάδες καλλιτεχνών, ως παράδειγμα την κολεκτίβα καλλιτεχνών "Ορίζοντας γεγονότων" http://orizontasgegonotwn.blogspot.com/ και την ομάδα ποιητών "ποίηση στην εποχή της εκποίησης" http://ekpoiisi.blogspot.com/ στις οποίες συμμετέχω ενεργότατα. Δηλαδή, αυτή την εποχή, αυτά τα χρόνια, προσπαθώ μέσα από την τέχνη. Συμμετέχω και στις διαδηλώσεις, ήτανε για μένα πάρα πολύ μεγάλη, ευχάριστη έκπληξη, οι αγανακτισμένοι τον Μάη- Ιούνη και εκεί συμμετείχα με όλες μου τις δυνάμεις αλλά κυρίως προσπαθώ μέσω της τέχνης αυτή την εποχή. Πράγματα που μου αρέσουν στην πόλη υπάρχουν πολλά αλλά για να πω την αλήθεια πιο πολύ μου αρέσουν τα δέντρα που έχουν απομείνει και οι αρχαιολογικοί χώροι.
Ερώτηση : Και κάτι που θα ήθελες να αλλάξεις;
Απάντηση : Κάτι που θα ‘θελα να αλλάξω… Είναι πολλά, είναι πάρα πολλά. Είναι…
Η νυχτερινή ζωή θα ήθελα να είναι πιο ουσιώδης, η ψυχαγωγία., ωστόσο μπορώ να πω ότι και το κυκλοφοριακό είναι κάτι που με βασανίζει αρκετά. Θα ήθελα να αλλάξω…
Ερώτηση : Να εξαφανιστούν τα αυτοκίνητα λοιπόν και να μπουν ποδήλατα στη θέση τους;
Απάντηση : Θα ήθελα να διώξω αυτή την περιρρέουσα κατάσταση μελαγχολίας που υπάρχει τριγύρω μας.
Ερώτηση : Με ένα μαγικό ραβδάκι, έ;
Απάντηση : Και να την αντικαθιστούσα με μία κατάσταση αισιοδοξίας…
Ερώτηση : Με ένα χαμόγελο.
Απάντηση : …θέλησης και δύναμης.
Ερώτηση : Έτσι, έτσι. Μακάρι να συμβεί αυτό. Λοιπόν, η ποίηση γιατί γίνεται, τι έρχεται να καλύψει; Κάποιοι κάνουν καριέρα στο χώρο από αυτήν, πιστεύεις;
Απάντηση : Ναι, υπάρχουν κάποιοι που κάνουν καριέρα αλλά σίγουρα κανένας δεν βγάζει λεφτά. Ένας ποιητής μπορεί να κάνει όνομα σαν ποιητής αλλά λεφτά θα βγάζει ως μεταφραστής ή ως σχολιαστής ή ως διοργανωτής εκδηλώσεων αλλά σαν ποιητής δεν πρόκειται ποτέ να βγάλει λεφτά. Ξέρουμε ότι ακόμα και οι ποιητές που έχουνε πάρει νόμπελ ζούσαν από άλλες δουλειές. Το γιατί κάνει ποίηση κάποιος νομίζω είναι το ίδιο θέμα με το γιατί κάνει τέχνη. Είναι ένας τρόπος να εκφραστείς και να επικοινωνήσεις που είναι και τα δύο πολύ ζωτικής σημασίας για τον άνθρωπο και για την κοινωνία. Παλιότερα η ποίηση είχε πολλές άλλες λειτουργίες, να μεταφέρει τη γνώση των παλιών στους καινούριους, τώρα αυτές τις λειτουργίες τις έχουνε πάρει άλλες μορφές επικοινωνίας, αλλά η ποίηση κρατάει το ρόλο που είχε πάντα να μεταφέρει τις πολύ λεπτές συναισθηματικές αποχρώσεις μέσα από ένα υλικό που χρησιμοποιείται για να μεταφέρει ιδέες και σύμβολα. Είναι κάπως πολύπλοκη η αποστολή της και νομίζω ότι είναι από τις μορφές τέχνης που πάνε πολύ βαθειά στην ψυχή του ανθρώπου.
Ερώτηση : Υπάρχει κάποιο πρότυπο που έχεις, κάποιου ποιητή;
Απάντηση : Ε, θέλω δεν θέλω δεν μπορώ να ξεφύγω από το πρόσωπο του Ρεμπώ και κατά διαστήματα τον ξαναδιαβάζω και πάντα ανακαλύπτω κάτι. Όμως, τα τελευταία χρόνια έχω περιοριστεί στην ελληνική ποίηση γιατί νομίζω ότι το θέμα του ήχου είναι πάρα πολύ σημαντικό στην ποίηση και ποίηση σε μετάφραση μου είναι πια λίγο δύσκολο να διαβάσω, δυσκολεύομαι τώρα πια. Θέλω να τη διαβάζω στην κανονική της γλώσσα. Και από έλληνες ποιητές νομίζω ότι ο Ελύτης έχει κατακτήσει και στην ψυχή μου και στην ψυχή πάρα πολλών, τη θέση του αρχέτυπου του ποιητή. Κάτι σαν Όμηρος.
Ερώτηση : Σταρ στην ποίηση υπάρχει σήμερα κατά τη γνώμη σου;..
Απάντηση : Τώρα, όχι δεν υπάρχει. Υπάρχουν κάποιοι local heroes. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι αναγνωρισμένοι μέσα σε κάποιους κύκλους, συγκεκριμένους, αλλά όχι σε πολύ ευρείς κύκλους.
Ερώτηση : Το ευρύ κοινό λοιπόν δεν τους γνωρίζει. Κάνε μου το πορτραίτο ενός ποιητή και αν μεταξύ τους οι ποιητές έχουν κοινά;
Απάντηση : Νομίζω ένα πολύ σημαντικό είναι η απόφασή του να δηλώσει ποιητής. Γιατί ξέρει ότι αυτομάτως εκτίθεται σε πιθανή ειρωνεία . Άρα είναι μια απόφαση πολλές φορές ηρωική γιατί πρέπει μετά να υποστηρίξει αυτό που δήλωσε αποφεύγοντας τις κακοτοπιές. Άρα από αυτά βγαίνει και το συμπέρασμα ότι είναι ένας άνθρωπος που αποκλίνει αρκετά από το μέσο όρο και μπορούμε να πούμε ότι οι μέσοι όροι δεν του ταιριάζουν. Είναι άνθρωπος που θέλει την όσο το δυνατόν πιο πηγαία έκφραση και την όσο το δυνατόν πιο μεγάλη καλλιέργεια του εαυτού του και των γύρω του. Ότι τον ενδιαφέρει η καλλιέργεια του εαυτού του και των γύρω του. Μπορεί να είναι ένας άνθρωπος που αντιμετωπίζει την τέχνη σαν θρησκεία, μπορεί να είναι όμως και ένας άνθρωπος που απλά κάνει την τρέλα του. Και ο ένας είναι σεβαστός και ο άλλος και αριστουργήματα ποιητικά έχουν βγει και από ανθρώπους που ζούνε στο συννεφάκι τους και είναι αφοσιωμένοι στην ποίηση αλλά και από ανθρώπους που γράφουνε εντελώς περιστασιακά και μόνο σαν εκτόνωση.
Ερώτηση :Τελικά ποιος είναι ο Αλέξης Δάρας; Ο καθημερινός άνθρωπος της δίπλα πόρτας ή μήπως κάτι άλλο;
Απάντηση : Της δίπλα πόρτας σίγουρα. Καθημερινός…; Οπωσδήποτε εργάζομαι όπως εργάζονται οι πιο πολλοί, ανήκω σε ομάδες όπως ανήκουν οι πιο πολλοί αλλά σίγουρα είμαι και μοναδικός όπως είναι και οι πιο πολλοί. Όπως είμαστε όλοι. Ναι, όλοι. Δεν είναι πιο μοναδικός από όσο μοναδικοί είναι οι άλλοι. Πιστεύω και στη μεγαλοσύνη του ατόμου αλλά πιστεύω και στη ζύμωση, στην όσμωση των ανθρώπων μεταξύ τους. Πιστεύω ότι η αλληλεπίδρασή τους, τους προσφέρει πράγματα που ο καθένας μόνος του όσο μοναδικός και να είναι και όσο προικισμένος και να είναι δεν πρόκειται ποτέ να φτάσει.
Ερώτηση : Πώς ονειρεύεσαι την Ελλάδα, της μη-κρίσης.
Απάντηση : Την ονειρεύομαι σαν μια χώρα με χαρούμενους και αισιόδοξους ανθρώπους. Μία χώρα που θα έχει αναπτύξει τον πρωτογενή τομέα κυρίως, η οικονομική της ανάπτυξη θα είναι υψηλού επιπέδου χωρίς να είναι ένα απέραντο εργοτάξιο σκλάβων όπως μας προορίζουν, δηλαδή πιστεύω στην απο-ανάπτυξη στην πραγματικότητα αλλά αυτό είναι το οικονομικό κομμάτι. Για μένα το οικονομικό κομμάτι και το σε ποιόν ανήκουν τα μέσα παραγωγής και όλες αυτές οι μπούρδες έρχονται δεύτερες. Όλα αυτά τα ζητήματα έρχονται δεύτερα, τρίτα, τέταρτα. Το σημαντικό είναι η δημοκρατία. Για μένα ένα είναι το πρόβλημα πάντα σε όλες τις κοινωνίες και λέγεται δημοκρατία. Δηλαδή κατά πόσον η εξουσία είναι συγκεντρωμένη ή αποκεντρωμένη σε πολλούς. Ονειρεύομαι μια Ελλάδα με άμεση δημοκρατία που για όλα τα σημαντικά ζητήματα θα γίνεται δημοψήφισμα, οι αποφάσεις θα παίρνονται σε λαϊκές συνελεύσεις που θα συμμετέχει όλος ο κόσμος, το σύνολο του λαού. Γενικά, οι άνθρωποι να ζουν σε ένα σύστημα που να σέβεται την αξιοπρέπειά τους και την τάση τους να γίνουν καλύτεροι. Να υλοποιήσουν τις δυνατότητές τους.
Ερώτηση : Μπορούμε να λέμε ιδεολόγους κάποιους που κρατούν την ιδεολογία και την διαχειρίζονται σαράντα χρόνια; Η ιδεολογία στην πορεία χάνεται;.
Απάντηση : Νομίζω ότι ένας καλός οδηγός είναι τα συστήματα που είχαν αναπτύξει στην αρχαία Αθήνα και στις άλλες πόλεις που είχαν το δημοκρατικό πολίτευμα, χωρίς να λέω ότι ήταν τέλεια πολιτεύματα αλλά…
Ερώτηση : Κλήρωση λοιπόν των βουλευτών μέσα από το λαό;
Απάντηση : Ναι, πρώτα κλήρωση μετά άλλου είδους επιλογές όπως έβγαιναν ας πούμε οι πεντακόσιοι που όριζαν το ποιος θα μιλήσει στην εκκλησία του δήμου, γιατί μπορεί να ήθελαν πέντε χιλιάδες άτομα να μιλήσουν σε μια μέρα, υπήρχε όμως ένα σύστημα που βγαίνανε πεντακόσιοι με κλήρωση μετά αυτοί μεταξύ τους ψήφιζαν ποιοι είναι οι πιο άξιοι και τελικά μετά από ένα τριπλό φιλτράρισμα έβγαιναν κάποιοι άνθρωποι για μια πολύ σύντομη θητεία που πραγματικά εξασφάλιζαν σε μεγάλο βαθμό ότι όλες οι γνώμες θα είναι σεβαστές. Τεχνογνωσία δηλαδή γύρω από αυτά μπορεί να μας δώσει η αρχαία Αθήνα, μπορούν να μας δώσουν άλλα πειράματα όπως η κομούνα του Παρισιού και γενικώς περίοδοι που η εξουσία αποκεντρώθηκε, μπορούν να μας διδάξουν πολλά. Είναι περίοδοι που τότε ανθίζει η επιστήμη και η τέχνη γιατί τότε ο άνθρωπος είναι άνθρωπος. Όταν ο άνθρωπος είναι είτε ζώο είτε μηχανή όπως η εξουσία πάντα προσπαθεί να τον έχει, τότε ο άνθρωπος δεν μπορεί να παράγει τίποτα. Αυτό δηλαδή για την Ελλάδα και για όλους, άμεση δημοκρατία, τι άλλο;
Ερώτηση : Ωραία, λοιπόν, κάνε μία ευχή για να κλείσουμε.
Απάντηση : Να βρει ο καθένας μας την ουσία του, που αυτή η ουσία του είναι αυτό που λέμε θέληση.
Σε ευχαριστούμε πολύ Αλέξη, να είσαι καλά.
http://www.mesogeiosnews.com/daras.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου